TE’KİT
Lafzî Tekit Dinleyicinin yanlış anlayabileyeceği sözleri yanlış anlamalara imkan vermeyecek şekilde pekiştiren bir sözdür.
Lafzî ve mânevî olmak üzere ikiye ayrılır:
1- Lafzî Te’kit: İsmin, fiilin, harfin, zamirin ya da cümlenin tekrarı ile yapılan tekittir.
رَأَيْتُ التِّمْساَحَ التِّمْساَحَ. |
Timsahı gördüm timsahı. |
حَضَرَ حَضَرَ خاَلِدٌ |
Hâlit geldi geldi. |
|
|
هَلْ حَضَرْتِ ؟ نَعَمْ نَعَمْ حَضَرْتُ. |
Geldin mi? Evet evet geldim. |
إِذْهَبْ إِذْهَبْ إِلَى الْبَيْتِ. |
Git, eve git. |
هُوَ الصاَّدِقُ هُوَ الصاَّدِقُ. |
Sadık odur odur, sadık o. |
قُمْتُ أَناَ. |
Ben kalktım ben. |
رَأَيْتُكَ أَنْتَ. |
Seni gördüm seni. |
كَلاَّ سَيَعْلَمُونَ ثُمَّ كَلاَّ سَيَعْلَمُونَ Hayır, anlayacaklar! Yine hayır! Onlar anlayacaklar (Nebe, 4, 5). |
Görüldüğü gibi mesela ilk cümlede timsahı gördüğünden şüphe eden dinleyicisine ikinci defa ismi tekrarlayarak onun tereddüdünü gidermiş olur.
- 1) Te’kit, lafzi ve mânevi olmak üzere iki kısımdır. Gayesi dinleyicinin yanlış anlayabileceği sözleri, yanlış anlamlara imkan vermeyecek şekilde pekiştiren bir sözdür ve gafletten dolayı göreceği zararı önlemektir.
- 2) Lafzı te’kit örneği: ( كَلاَّ سَيَعْلَمُونَ ثُمَّ كَلاَّ سَيَعْلَمُونَ ) “Hayır, anlayacaklar! Yine hayır! Onlar anlayacaklar.” Nebe Suresi, 4-5. Lafzı te’kit’de; ismin, fiilin, harfin, zamirin veya cümlenin tekrarı ile yapılan te’kittir.